kemik yoğunluğu ölçümü ne demek?

Kemik Yoğunluğu Ölçümü Hakkında

Kemik yoğunluğu ölçümü (densitometri), kemiklerin ne kadar güçlü ve yoğun olduğunu belirlemek için kullanılan bir tıbbi testtir. Bu test, osteoporoz (kemik erimesi) riskini değerlendirmede ve teşhisinde önemli bir rol oynar.

Neden Yapılır?

• Osteoporoz riskini belirlemek
• Kemik kırığı riskini değerlendirmek
• Osteoporoz tedavisinin etkinliğini izlemek
• Kemik yoğunluğunu etkileyebilecek diğer tıbbi durumları araştırmak

Nasıl Yapılır?

En yaygın kemik yoğunluğu ölçümü yöntemi DXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) taramasıdır. Bu yöntem, düşük dozda X ışınları kullanarak kemik mineral yoğunluğunu ölçer. Genellikle kalça, omurga ve bazen de ön kol kemikleri taranır. İşlem genellikle ağrısız ve kısadır (yaklaşık 10-20 dakika).

Sonuçların Değerlendirilmesi:

DXA taramasının sonuçları, T-skoru ve Z-skoru olmak üzere iki ana değerle ifade edilir:

• T-skoru: Hastanın kemik yoğunluğunu, sağlıklı genç yetişkinlerin kemik yoğunluğuyla karşılaştırır.
  • T-skoru -1.0 ve üzerinde olanlar: Normal kemik yoğunluğu
  • T-skoru -1.0 ile -2.5 arasında olanlar: Osteopeni (kemik yoğunluğunda azalma)
  • T-skoru -2.5 ve altında olanlar: Osteoporoz
• Z-skoru: Hastanın kemik yoğunluğunu, aynı yaş, cinsiyet ve etnik kökene sahip diğer kişilerle karşılaştırır.

Kimler Yaptırmalı?

Aşağıdaki durumlarda kemik yoğunluğu ölçümü yaptırmak önerilebilir:

• 65 yaş ve üzeri kadınlar
• 70 yaş ve üzeri erkekler
• Menopoz sonrası kadınlar
• Düşük vücut ağırlığına sahip kişiler
• Ailede osteoporoz öyküsü olanlar
• Bazı ilaçları (kortikosteroidler gibi) uzun süre kullananlar
• Kemik kırığı geçirmiş olanlar
• Kemik yoğunluğunu etkileyebilecek bazı tıbbi durumlara sahip olanlar (örneğin, romatoid artrit, çölyak hastalığı)

Önemli Not: Kemik yoğunluğu ölçümü sonuçları, bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Doktor, sonuçları ve diğer risk faktörlerini göz önünde bulundurarak uygun tedavi veya takip planını belirleyecektir.